To była chwila. Ułamek sekundy, dosłownie jedno mrugnięcie. Uścisk dłoni Strażnika zatrzymany na moim ramieniu o moment za długo, głośne wciągnięcie powietrza do płuc i już wiedziałam. Czas jakby niespodziewanie zwolnił. Słyszałam szczęk odbezpieczanej broni, ale zostałam na swoim miejscu. Nogi odmówiły mi posłuszeństwa, ciało jakby należało do kogoś innego. Nie byłam w stanie nic zrobić. Nie. Ja nie wiedziałam, co mam zrobić. Odpowiedzialność przygwoździła mnie do ziemi i krępowała za każdym razem, gdy próbowałam wykonać choćby najmniejszy ruch. To samo było ze spojrzeniami żołnierzy - wwiercały się we mnie ostrzem, szukając podpowiedzi, przyzwolenia na kolejny manewr, a ja nie byłam w stanie im pomóc. W jednej chwili stałam się ludzką skorupą, twardą powierzchnią wypełnioną w środku powietrzem, bez żadnych uczuć czy pomysłów. Nie wiem dlaczego, ale jedyne, o czym mogłam myśleć był obłąkany mężczyzna. Głupie, prawda? Dzień w dzień widywałam go jak siadał na tej samej ławce przed sklepem i kontynuował swoje monologi. Często wypowiadał zdania kompletnie pozbawione sensu, jedno nie pasowało do drugiego, dlatego, mimo tego, że potajemnie przysłuchiwałam się każdemu wywodowi, już po kilku minutach gubiłam się.
Zdarzały się też dni, kiedy po prostu sobie pogwizdywał.
Takiego właśnie go zobaczyłam – zmęczonego, nieogolonego, z długimi, niechlujnymi włosami, opartego wygodnie o ławkę, z jakąś smutną melodią na ustach. Po raz pierwszy przyszło mi do głowy, że skądś ją kojarzę. Może jakaś stara kołysanka? Coś, co usłyszałam w szkole?
Można powiedzieć, że to właśnie pogrążyło mnie do końca, bo kiedy usiłowałam przypomnieć sobie jej pochodzenie, wokół zmieniła się atmosfera. Ledwie zauważyłam, gdy zimna lufa pistoletu przywarła do moich pleców. Ktoś powiedział, że mam się nie ruszać. Wcale nie zamierzałam. Chciałam trwać tam w nieskończoność i myśleć tylko o tajemniczej melodii, nie zważając więcej na konsekwencje własnych czynów. Jednak wtedy ktoś wypowiedział moje imię. Uniosłam spojrzenie do góry, na chwilę zawieszając je na twarzy jednego z żołnierzy. Moich żołnierzy, tych, za których byłam odpowiedzialna. Na samą myśl zimny dreszcz przesunął się wzdłuż mojego kręgosłupa, ale nie to było wówczas najważniejsze. On usiłował mi coś przekazać. Ostrożnie powiodłam wzrokiem za jego dłonią i zrozumiałam. Odwróciłam się do Strażnika, skupiając na nim resztki swojej uwagi. Czy to właśnie nazywa się spojrzeniem śmierci w twarz? Bo tak właśnie się czułam – jak samobójca rzucający swoje ostatnie wyzwanie. Powoli uniosłam kąciki ust, rozciągając je w smutnym uśmiechu. W tej samej chwili padły pierwsze strzały. Nic nie czułam. Skorupa rozpadła się, nie było nic więcej do zniszczenia. Pozostała już tylko ciemność i pogwizdywanie szalonego mężczyzny.


Zwykle, gdy dochodzę do tego miejsca, zaczynam zastanawiać się, czy nieświadomość nie byłaby w moim przypadku lepszym rozwiązaniem. Może i nie od zawsze wiedziałam, że los bezdusznej marionetki ślepo wykonującej rozkazy jest mi pisany, ale komuś, kto wychował się w takim systemie jak ja, rola ta odpowiada najbardziej. Dlaczego więc to jedno wydarzenie przekreśliło wszystko, nad czym pracowano przez prawie dwadzieścia lat? Zbyt gwałtownie wybudziłam się ze śpiączki, jaką stanowiło moje własne życie, zrozumienie przyszło nie w porę. Nie byłam jeszcze gotowa przejrzeć na własne oczy. W głębi serca nadal chciałam być tą lalką – nakręconą przez właściwe palce, tańczącą do wygrywanej muzyki.
Może łatwiej będzie to zrozumieć, gdy zacznę od początku.
Urodziłam się w Trzynastce, w skrzydle szpitalnym, zgodnie z przepisami najpierw odebrana przez położną, dokładnie zbadana i dopiero potem oddana rodzicom. Był grudzień, ale pod ziemią nie robi to żadnej różnicy – zostałam przyjęta tak samo ciepło jakby miało to miejsce w lipcu, a przynajmniej tak twierdził ojciec. Mówił, że stałam się ich gwiazdką z nieba, którego przecież nigdy nie widzieli, najlepszym prezentem gwiazdkowym, choć nie zawracali sobie głowy obchodzeniem świąt. Z góry zaplanowali, że będę tą jedyną, na którą tyle czekali – córką, czyli ucieleśnieniem wszelkich marzeń oraz ambicji. Oni – żyjący Adonis oraz Afrodyta – pragnęli dziecka-ideału. Można więc powiedzieć, że nie miałam wyboru. Prędzej czy później musiałam stać się tym, co mi przeznaczyli.
Do wszystkiego przygotowywali mnie od małego. Szybko nauczyli czytać, pisać oraz liczyć, ale jeszcze szybciej wpoili pewne zasady. Dowiedziałam się, że przede wszystkim podlegam im oraz Almie Coin, że moim obowiązkiem jest wykonywanie poleceń osób wyżej postawionych oraz że każde nieposłuszeństwo traktuje się na równi z rezygnacją i wydaleniem. Innymi słowy: dostosowujesz się albo wylatujesz. Nigdy nie miałam problemu z przyjęciem tego do wiadomości. Od początku działałam zgodnie z wszelkimi regułami. Mimo że byłam tylko dzieckiem, już traktowano mnie jak żołnierza, a ja to akceptowałam. Łatwiej było żyć pod dyktando innych niż samodzielnie podejmować jakąkolwiek inicjatywę. Robiąc to pierwsze, miałam przynajmniej pewność, że postępuję właściwie i moje czyny przynoszą coś dobrego innym. Pragnęli grzecznego dziecka? Proszę bardzo – inne matki z zazdrością spoglądały jak spełniam każde polecenie rodziców, jak nigdy nie płaczę, nie kłócę się. Jeśli mówili, że mam stać i się nie ruszać – robiłam to, cierpliwie czekając aż sami zdecydują o końcu. Zupełnie niczym potulny piesek drepczący za swoim właścicielem, nauczony komend i żyjący tylko na skinienie człowieka.
Dlaczego tak było? Wiedziałam, że rodzice chcą dla mnie najlepiej. W nikogo innego (oprócz Coin) aż tak nie wierzyłam.
Sprawy nie zmieniły się nawet, gdy niedługo po moich narodzinach, pojawiła się Gwen. Cóż, może nie zmieniły się dla mnie. Dla matki i ojca był to ogromny cios. Oni nie chcieli drugiego dziecka. Można powiedzieć, że dziewczynka stała się ich potknięciem, przeszkodą, kamieniem który musieli przecież unieść. Próbowali zatuszować ten fakt, od razu zakładając, że muszą nadrobić to jej wychowaniem. Niestety różnica między nią a mną stała się widoczna już podczas pierwszych lat. Nie nadawała się tak naprawdę do niczego. We wszystkim była gorsza, rzadko kiedy udawało jej się mi dorównać. Rodzice od razu to zauważyli, ale nie mogli nic zrobić. Byli dla niej o wiele ostrzejszy, strofowali na każdym kroku, nieustannie przypominając, że jest pomyłką, która tym życiem musi nadrobić przeszłość. Nigdy nie osiągnęli wymarzonego efektu.
Początkowo niewiele z tego rozumiałam. Po prostu cieszyłam się, że w domu pojawił się ktoś równie niski i niedoświadczony jak ja. Mimo zachowania rodziców traktowałam Gwen dobrze, zawsze dając jej kolejne szansę. Lata mijały, a przepaść między nami rosła. W którymś momencie cała uwaga rodziny zaczęła skupiać się tylko na niej – kompletnym beztalenciu, które chciało tylko żyć. Wszyscy zapomnieli o mnie, idealnej Avery, oczku w głowie radzącym sobie lepiej niż przewidywano. Stałam się zazdrosna. Będąc jedynaczką to mnie poświęcano całą uwagę, chwalono i motywowano do dalszych postępów, a nagle ktoś stwierdził, że radzę sobie wystarczająco dobrze sama i postanowił porzucić mnie na rzecz własnej siostry. Nienawidziłam jej. Od zawsze uwielbiałam być w centrum uwagi, podziwiana, chwalona. Przyzwyczaiłam się do roli ideału, a ona sprawiła, że stałam się mniej ważna. Wyzbyłam się wszelkiego współczucia, jakie miałam dla siostry i zaczęłam traktować ją jak reszta. Kiedy ze sobą konkurowałyśmy, zawsze dawałam z siebie wszystko, stawiając poprzeczkę najwyżej, jak potrafiłam, byle tylko ośmieszyć młodszą. W latach szkolnych to właśnie stało się moim celem: udowodnienie wszystkim wokół, że podziały istnieją nawet w rodzinie i ktoś musi być lepszy, aby można było stwierdzić, że ten drugi jest gorszy.
Muszę przyznać, że szło mi świetnie. Nie tylko uchodziłam za mądrzejszą, ale również bardziej sprawną. Kiedy zaczęliśmy edukację, rozpoczęły się też pierwsze treningi. Starałam się zwrócić uwagę już nie tylko rodziny, ale trenerów i, choć były to marzenia ściętej głowy, samej Almy Coin. Dużo trenowałam, dbałam o kondycję, ale też starałam się nie żyć tylko swoją przyszłą karierą. Pogodzenie życia towarzyskiego razem z marzeniami nie sprawiało problemów nikomu w Trzynastce. No, nikomu oprócz mojej siostry.
Nasze drogi rozchodziły się coraz bardziej. Miałyśmy zupełnie inny punkt widzenia, sposób myślenia, oraz marzenia. W końcu rodzice doszli do wniosku, że obie nie mogłyśmy być przeznaczone do bycia żołnierzami. Stwierdzili, że od lat obserwowali u mnie rozwijający się talent. Zaproponowali, abym poszła w ślady ojca i dalej szkoliła się na stratega. Jaka byłam moja reakcja? Uznałam, że faktycznie się nadaję i od lat o tym marzyłam, choć tak naprawdę nigdy nic podobnego nie przeszło mi przez głowę. Nie powiedziałam tego na głos – znów pomyślałam, że wiedzą lepiej i zaufałam ich intuicji. Kontynuowałam naukę, ale teraz głównie pod okiem specjalistów i taty. W przeciwieństwie do reszty dzieciaków nie skupiałam się już tylko na rozwijaniu sprawności fizycznej, ale też zdolność logicznego myślenia. Muszę przyznać, że czułam się spełniona. Jakbym naprawdę przez całe lata myślała tylko o tym.
W końcu, gdy skończyłam 19 lat dostałam swoją pierwszą, prawdziwą szansę. Zaproponowano mi udział w misji zwiadowczej w Dwójce i nie tylko jako obserwator. Dostałam swoje pięć minut, w końcu mogłam się wykazać. Zgodziłam się bez zastanowienia.
Wiedziałam, że we wszystkim maczali palce rodzice, ale w ogóle się tym nie przejmowałam. Ignorowałam zazdrosne spojrzenia, w odpowiednim czasie spakowałam się i po prostu wyleciałam.
Byliśmy tam prawie przez dwa lata. Grupa dziesięciu osób – połowa z nich wcieliła się w robotników w kamieniołomach, a reszta, razem ze mną, podawała się za transport Strażników. Wszystko szło świetnie, sprawnie zdobywaliśmy niezbędne informacje. Kiedy w końcu lada dzień mieliśmy wylatywać, zostałam wyznaczona, aby razem z moją grupą złożyć wniosek na posterunku, według którego „przenoszono nas do innego dystryktu”. To miało być szybkie spotkanie, ale coś poszło nie tak. Odkryli, że nie jesteśmy tymi, za których się podajemy. Wówczas powinnam była wziąć sprawę w swoje ręce i jakoś załatwić tę sprawę. Zamiast tego strach pogrążył mnie całkowicie, a razem ze mną resztę oddziału. Nie byłam w stanie normalnie funkcjonować, doprowadziłam do strzelaniny, którą jako jedyna przeżyłam.
Z pozostałymi od razu wróciłam do Trzynastki. Byłam w ciężkim stanie, od razu ulokowano mnie w szpitalu i przez kilka dni walczono o moje życie. Ja sama chciałam umrzeć. Czułam, że zawiodłam na całej linii, jednocześnie pociągając za sobą innych. Wszyscy bliscy twierdzili, że to nie byłam moja wina, że nie powinnam tak tego roztrząsać, ale ich tłumaczenia w ogóle do mnie nie docierały. Zresztą do nich pewnie też, po prostu próbowali mnie pocieszyć, nieistotne. Mój świat się załamał, legł w gruzach pod wpływem tego jednego wydarzenia. Jednak dzięki temu zrozumiałam, że to, co uważałam za swoje życie, tak naprawdę nigdy do mnie nie należało.
Miałam wystarczająco dużo czasu na przemyślenia. Powrót do zdrowia trwał długo, a potem i tak przez pewien czas nie pozwalano mi uczestniczyć w treningach. Nie wiem, czy bardziej bali się, że coś sobie zrobię, czy może znów będę próbowała wziąć udział w większej akcji. Tak czy tak spędzałam większość dni w swojej kwaterze, coraz bardziej uświadamiając sobie, że nigdy nie chciałam takiego żywota, że robiłam wszystko wbrew sobie, wierząc, że rodzice będą wiedzieli, co jest dla mnie lepsze. Przepłakałam kilka nocy, wściekając się głównie na samą siebie. Potem pojawiło się oczyszczenie. Zdałam sobie sprawę, że nie mogę teraz załamywać rąk, ale działać, wykorzystać szansę, którą dostałam. Skoro już się wybudziłam, nie mogłam pozwolić na ponowne zaśnięcie. To właśnie wtedy się uodporniłam, nabrałam pewności. Przede wszystkim starałam się zapomnieć o przeszłości, udowodnić sobie, że tamto jedno potknięcie już dłużej nie ma nie wpływu. Nauczyłam się żyć teraźniejszością, dopiero potem zgodnie z własnymi przekonaniami.
To był tylko początek. Nie miałam nawet wystarczająco dużo siły, aby powiedzieć rodzicom, że nie zamierzam zostać strategiem. Unikałam tych rozmów, z czasem w ogóle zaczęłam kontaktu z nimi, tłumacząc sobie, że mogą mieć na mnie toksyczny wpływ. Powoli stawałam się Avery Arrington, w wolnych chwilach przyglądając się życiu innych żołnierzy, a czasem poświęcając się własnym treningom. Wiedziałam jednak, że moja bezczynność nie potrwa długo. Jeśli ktoś w Trzynastce nie zajmuje się niczym pożytecznym, jest traktowany jako pasożyt i wkrótce się go wyrzuca. Nie mogłam dłużej tłumaczyć się rehabilitacją. W końcu zostałam zaproszona na rozmowę z samą Almą Coin. Obawiałam się tego. Myślałam, że zechce znów przeznaczyć mnie do czynnej służby, a ona okazała się o wiele bardziej ludzka. Powiedziała, że zna moją sytuacją i rozumie, że mogę mieć opory przed powrotem. Zaproponowała, abym pracowała bezpośrednio dla niej. Opowiedziała mi, że podejrzewa parę osób o spisek i potrzebuje kogoś, kto mógłby to sprawdzić. Nie wiem, czy miałam jakikolwiek wybór, ale podjęłam się tego zadania.
Cała ta sprawa pozostała w tajemnicy – tylko my dwie wiedziałyśmy o moim zadaniu. Nawet rodzice nie mieli pojęcia, czym się zajmuję. Dni mijały mi na obserwacji, zbieraniu dowodów. Cieszyłam się, że znów mam sensowne zajęcia i starałam się porządnie je wypełniać. Po kilku miesiącach uzyskałam całkowitą pewność, że dzisiejsza pani prezydent się nie pomyliła. Zebrałam wszystko, co znalazłam i zaniosłam na jej biurko. W nocy nie mogłam zasnąć z emocji. W głowie jeszcze raz przeglądałam raport, analizowałam to, co tam spisałam, zastanawiałam się, czy na pewno byłam ostrożna. Wówczas zdarzyło się coś, czego kompletnie się nie spodziewałam. Usłyszałam skrzypnięcie na łóżku Gwen, a potem jej sylwetkę majaczącą na ciemnym tle. Zdziwiło mnie to, ale się nie odezwałam. Postanowiłam ją obserwować, kompletnie zapominając o swoim dzisiejszym sukcesie.
Kolejnym zaskoczeniem było dla mnie to, że wyszła z kwatery. Bez zastanowienia ruszyłam za siostrą, starając się zachowywać jak najciszej. Nie chciałam, aby mnie zauważyła. Wyszłam za nią na korytarz i podążyłam w górę, na najwyższe poziomy. Wówczas zdałam sobie sprawę, co się szykuje. Błyskawicznie zawiadomiłam odpowiednie osoby i razem z nimi udałam się na zewnątrz, pilnując, aby na pewno zabrali ją do środka. Dlaczego to zrobiłam? Nie mam pewności, być może dalej chodziło o zazdrość, o to, że ona od początku była odważniejsza i prawdziwsza niż ja, że miała wolną wolę i nie musiała spowodować śmierci czterech osób, aby przejrzeć na oczy. Chyba nie potrafiłam żyć ze świadomością, że była ode mnie lepsza. Skoro tylko pojawiła się okazja, chciałam znów ją pogrążyć, ściągnąć do swojego poziomu, tłumacząc się dbaniem o dobro siostry. Zresztą może i coś w tym było. W końcu wiedziała zbyt wiele na temat Trzynastki, niebezpiecznie byłoby pozwolić odejść jej z tymi informacjami.
Później wszystko potoczyło się w złym kierunku. Następnego dnia dowiedziałam się, że została zamknięta w więzieniu, ale zapowiedziała zemstę. Miała znaleźć tu kogoś, kto zadba, aby nigdy nie zapomniała o młodszej siostrze, a przynajmniej tak powiedziała mi Coin, zaraz po gratulacjach złożonych za raport. Powiedziała, że jest w stanie mnie ochronić, ale tylko, jeśli wyjadę z Trzynastki. Na szczęście nie do żadnego z dystryktów – do Kapitolu.
Nie wystraszyła mnie ta groźba. Prawdę mówiąc, nie wierzyłam, że Gwen byłaby w stanie zrobić coś takiego, ale nie wierzyłam też, że Alma może mnie okłamać. Jednak skoro ona tak powiedziała, faktycznie musiało tak być. Nienawiść w moim sercu rozpalił sam fakt, że zmuszona byłam uciekać – niczym szczur lądowy z tonącego statku. Zgodziłam się na wyjazd, obiecując sobie, że kiedyś odegram się za to na siostrze. Dostałam nową tożsamość, urocze mieszkanie, a za zadanie opiekowanie się naszymi szpiegami w stolicy. Miałam być ich pośrednikiem, w razie problemów dokańczać pewne sprawy i pozbywać się wszelkich trudności. To właśnie podano do wiadomości publicznej, rodzicom i reszcie bliskich. Nie miałam okazji się pożegnać – znów tylko spakowałam swoje rzeczy, a potem pozwoliłam się wyprowadzić na zewnątrz, tym samym na dobre zamykając kolejny etap swojego życia.
Później wiodło mi się już tylko lepiej. Błyskawicznie nauczyłam się kłamać, świetnie spisywałam się w powierzonym zadaniu. Nie brakowało mi niczego ani nikogo – te pięć lat uciekło mi przez palce jak piasek, pozostawiając za sobą przyjemne wspomnienia i ciepło. Sprawy skomplikowały się, gdy dowiedziałam się o zbliżającej rebelii. Stałam się jedną z tych, którzy przygotowywali ją u samego źródła, walcząc na co dzień z kapitolińską propagandą. Podczas walk miałam też kilka swoich wielkich chwil, kiedy brałam udział w walkach, jednak większość czasu spędziłam w konspiracji. Trzynastka maksymalnie wykorzystywała swoich szpiegów w stolicy, więc miałam ręce pełne roboty. Tak naprawdę odetchnęłam dopiero razem z końcem walk, kiedy ostatecznie wygraliśmy. Wówczas pani prezydent przypomniała sobie o mnie i poprosiła, abym znów stanęła u jej boku, co było dowodem zaufania, jakim mnie darzyła. Tym razem jako śledczy, choć tak naprawdę chodziło o to, abym uważnie obserwowała nowy Rząd. Od tamtej pory mam na oku nie tylko stolicę, ale także tych, którzy kierują jej sytuacją.
A co teraz? Staram się zachować trzeźwość myślenia i twardo spoglądać przed siebie. Muszę ułożyć kilka spraw i chyba powinnam zacząć od siostry, która również znalazła miejsce blisko Coin.